Ο σκοπός και η λειτουργία των Παρατηρητηρίων Κοινωνικής Ένταξης:
Η κοινωνία μας μετά τις αλλεπάλληλες κρίσεις (οικονομική, υγειονομική, ενεργειακή, επισιτιστική κ.ά.) που δέχθηκε τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται σε μια διαδικασία ανάκαμψης, προσπαθώντας ταυτόχρονα να ενισχύσει τον κοινωνικό ιστό καθώς και την τοπική οικονομία. Παράλληλα, αναδεικνύονται νέα κρίσιμα ζητήματα, όπως εκείνα της προσβασιμότητας και της τρίτης ηλικίας, τα οποία χρήζουν παρακολούθησης και αντιμετώπισης προκειμένου να επιτευχθεί η κοινωνική ενσωμάτωση και συμπερίληψη. Επιπροσθέτως, η συνεργασία και η δικτύωση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, δημόσιους και ιδιωτικούς καθώς και με την κοινωνία των πολιτών κρίνεται απαραίτητη και κομβική.
Σύμφωνα με τις τρέχουσες οικονομικές συγκυρίες, τις αναπτυξιακές παραμέτρους και τις γενικότερες συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου συνιστά Περιφερειακό Παρατηρητήριο Κοινωνικής Ένταξης (Παρατηρητήριο), σε εφαρμογή των κατευθύνσεων του «Εθνικού Μηχανισμού» (ν.4445/2016), με σκοπό την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και τη βελτίωση της κοινωνικής ευημερίας.
Λειτουργία Παρατηρητηρίου:
Πιο αναλυτικά (άρθρο 14 του «Εθνικού Μηχανισμού»), η λειτουργία του Παρατηρητηρίου αποσκοπεί:
⦁ στην αποτελεσματική παρακολούθηση και το συντονισμό των στόχων, οι οποίοι εξειδικεύονται στο πλαίσιο της Περιφερειακής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη (ΠΕ.Σ.Κ.Ε.),
⦁ στην ανάδειξη τοπικών αναγκών σε θέματα πολιτικών κοινωνικής προστασίας, πρόνοιας και αλληλεγγύης,
⦁ στη διαβίβαση στοιχείων και πληροφοριών στο Ενιαίο Γεωπληροφοριακό Σύστημα (Ε.Γ.Π.Σ.) του Εθνικού Μηχανισμού,
⦁ στην αποτύπωση και χαρτογράφηση των χωρικών διαστάσεων της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Κοινωνική Ένταξη (Social Inclusion):
Ως πυλώνας της κοινωνικής ένταξης σε αυτοδιοικητικό επίπεδο, το Παρατηρητήριο προωθεί ιδίως τις ακόλουθες δράσεις:
⦁ την εκπόνηση ετήσιας Περιφερειακής Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης για τη διαπίστωση των επιπτώσεων συγκεκριμένων πολιτικών στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της οικείας Περιφέρειας,
⦁ την ανάπτυξη και εφαρμογή εργαλείων και δεικτών παρακολούθησης των διαδικασιών κοινωνικής ένταξης των ωφελούμενων της ΠΕ.Σ.Κ.Ε., ιδίως σε ζητήματα, που άπτονται της ένταξης στην αγορά εργασίας και της ανάπτυξης οικονομικής δραστηριότητας,
⦁ την παρακολούθηση και καταγραφή κοινωνικών φαινομένων, όπως ακραία φτώχεια, υπερχρεωμένα νοικοκυριά και την αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων, ιδιαίτερα των ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων,
⦁ τη δημιουργία Διαδικτυακής Πύλης για την καταγραφή των κοινωνικών φαινομένων, τη συλλογή, επεξεργασία και ανάλυση συγκεντρωτικών στοιχείων στατιστικού χαρακτήρα και αναφορών κοινωνικών φαινομένων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς και δράσεων της περιφερειακής στρατηγικής.